ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Μύθος #6

Τα αιολικά πάρκα ευθύνονται για τις πυρκαγιές.

Η αλήθεια είναι ότι τα αιολικά πάρκα, όχι μόνο δεν ευθύνονται για τις πυρκαγιές, αλλά αντιθέτως συμβάλλουν στην προστασία των δασών διότι:

 

α) είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα όπλα ενάντια στην κλιματική κρίση που απειλεί τα δάση,

 

β) με τα έργα που εκτελούν στην περιοχή εγκατάστασης προστατεύουν το τοπικό δασικό σύστημα από την πυρκαγιά,

 

γ) με τις αναδασώσεις ή τα άλλα δασοτεχνικά έργα που υλοποιούν σε περιοχές που υποδεικνύει η δασική αρχή, συμβάλλουν στην αναβάθμιση του δασικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής.

3. Αντιθέτως, η καταστροφή μιας δασικής έκτασης οδηγεί υποχρεωτικά στην άμεση κήρυξή της ως αναδασωτέας. Αυτό συνεπάγεται, εύλογα, αυξημένες προϋποθέσεις και περισσότερους όρους για την εγκατάσταση εντός αυτής ενός επιτρεπόμενου έργου, όπως τα αιολικά πάρκα. Δηλαδή, όχι μόνο δεν υπάρχει διευκόλυνση αλλά υπάρχει εύλογη αύξηση της δυσκολίας τόσο ως προς το εύρος των απαραίτητων μελετών όσο και ως προς τα έργα που πρέπει να γίνουν μετά. Ενδεικτικά, μετά την πυρκαγιά, στην περιοχή – είτε στα σημεία που θα γίνει η επέμβαση είτε γύρω από αυτά – θα υπάρχει πλέον υποχρέωση αναδάσωσης και αποκατάστασης της καμένης δασικής βλάστησης.
Έτσι, η νομική δυνατότητα εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε αναδασωτέες εκτάσεις δεν δημιουργεί σε καμία περίπτωση κίνητρο για τον εμπρησμό δασών, αφού επιτρέπεται η εγκατάσταση τους σε υφιστάμενο δάσος και μάλιστα με περισσότερη ευκολία λόγω των επιπλέον προϋποθέσεων που θέτει το Συμβούλιο Επικρατείας για τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων. Αντιθέτως, η απαγόρευση εγκατάστασης σταθμού αιολικής ενέργειας σε αναδασωτέες εκτάσεις θα δημιουργούσε ισχυρό κίνητρο εμπρησμού σε όσους αντιτίθενται σε τέτοιου είδους έργα35.

 

4. Τα αιολικά πάρκα, όπως και οι λοιπές επιτρεπτές επεμβάσεις, όταν εγκαθίστανται σε δασικές εκτάσεις υποχρεούνται και εκτελούν έργα αποκατάστασης στον ευρύτερο χώρο εγκατάστασης.
Επιπλέον υποχρεούνται και εκτελούν πρόσθετα έργα αναδάσωσης ή δασοτεχνικά έργα σε άλλους χώρους. Τους χώρους αυτούς και τα έργα, τα υποδεικνύουν οι δασικές αρχές, οι οποίες εγκρίνουν τις σχετικές μελέτες και επιβλέπουν την εκτέλεσή τους. Η σχετική διάταξη βρίσκεται στην παρ. 8 του άρ. 45 του ν. 998/1979 όπως ισχύει. Έτσι, μέχρι σήμερα, χάρη στα αιολικά πάρκα, έχουν αναδασωθεί ή έχουν εκτελεστεί δασοτεχνικά έργα προστασίας που αντιστοιχούν σε πάνω από 30.000 στρέμματα δασών.

Αλήθεια

Τα αιολικά πάρκα προστατεύουν τα δάση.

Κύρια υπαίτιος που ευνοεί την ανεξέλεγκτη επέκταση και τη μεγάλη ένταση των δασικών πυρκαγιών είναι η κλιματική κρίση. Η καταστροφή μιας δασικής έκτασης όχι μόνο δεν διευκολύνει αλλά αντιθέτως αυξάνει τις απαιτήσεις και τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση μιας επένδυσης αιολικού πάρκου, καθώς οι περιοχές μπαίνουν σε ειδικό καθεστώς και η αδειοδότηση έργων γίνεται ακόμα πιο δύσκολη32.

 

Αισχροί ισχυρισμοί, fake news και χυδαία υπονοούμενα  ότι οι πυρκαγιές καταστρέφουν δάση ώστε να «φυτρώσουν» μετά ανεμογεννήτριες ή για να διανοιχθούν οι δρόμοι από όπου θα περάσουν οι ανεμογεννήτριες, εμφανίστηκαν για ακόμη μια φορά στον δημόσιο διάλογο, όπως είχε γίνει και παλαιότερα παρά την εμπεριστατωμένη κατάρριψη του μύθου αυτού33.

Πιο συγκεκριμένα:

 

1. Η νομοθεσία34 που ισχύει έχει καθορίσει μια σειρά έργων που επιτρέπεται να εγκαθίστανται εντός δασών και δασικών εκτάσεων. Αυτά τα επιτρεπόμενα έργα καθορίζονται στα άρθρα 45-57 του νόμου 998/1979 όπως ισχύει και περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- στρατιωτικά έργα, έργα υποδομής, δημόσιους δρόμους, αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου, έργα Α.Π.Ε., υδροηλεκτρικά έργα, γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, εξόρυξη και εκμετάλλευση ορυκτών πρώτων υλών, μεταλλεία, λατομεία, κάποιες γεωργικές ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και αγροτικές χρήσεις, τουριστικές εγκαταστάσεις, χιονοδρομικά κέντρα, κατασκηνώσεις, καταφύγια, βιομηχανίες ξύλου και άντλησης και εμφιάλωσης νερού κλπ. Επομένως, δεν υφίσταται κανένας λόγος ή κίνητρο να καεί μια δασική έκταση για να πραγματοποιηθεί μια εγκατάσταση, όταν αυτή η εγκατάσταση επιτρέπεται ούτως ή άλλως να υλοποιηθεί στη δασική έκταση.

 

2. Συγκεκριμένα, η εγκατάσταση αιολικών πάρκων και των συνοδών τους έργων (π.χ. δρόμοι) επιτρέπεται εντός δασών και δασικών εκτάσεων και γενικά εκτάσεων που διαχειρίζονται κατά τη δασική νομοθεσία, ύστερα από ειδική μελέτη και άδεια. Οι σχετικές διατάξεις βρίσκονται στο άρθρο 45, παρ. 3 και το άρθρο 53, παρ. 3 του νόμου 998/1979. Το επιτρεπτό της εγκατάστασης έχει κριθεί και γίνει αποδεκτό από το Συμβούλιο της Επικρατείας σε πολλές αποφάσεις του. Επομένως, η καταστροφή ενός δάσους ή μιας δασικής έκτασης, δεν διευκολύνει την αδειοδότηση ή την εγκατάσταση ενός αιολικού πάρκου στην περιοχή.

Πέραν αυτών, για τη μεταφορά των ανεμογεννητριών αξιοποιούνται υφιστάμενες οδοποιίες οι οποίες βελτιώνονται και διαπλατύνονται ή διανοίγονται νέες. Κάθε έργο οδοποιίας εκτελείται σύμφωνα με μελέτες που εγκρίνονται και επιβλέπονται από τις δασικές αρχές ώστε το έργο να συμμορφώνεται με τις προδιαγραφές δασικής οδοποιίας. Έτσι αυτές οι οδοποιίες μπορούν και έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές ως οδοί πρόσβασης οχημάτων δασοπυρόσβεσης και λειτουργούν στην πράξη και ως αντιπυρικές ζώνες.

 

Για όλους τους παραπάνω λόγους, συμπεραίνει κανείς ότι τα αιολικά πάρκα δεν ευθύνονται για τις καταστροφικές πυρκαγιές αλλά η αιτία αυτών είναι η κλιματική αλλαγή και η ανεξέλεγκτη ανθρώπινη επέμβαση.